مدل انتقال پول نفت از هند
کامران کرمیدنیای اقتصاد : خبرنگار «دنیای اقتصاد» کسب اطلاع کرده است در اولین روز سفر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران به هند دو طرف به چارچوب اولیه انتقال پول نفت از هند به ایران دست یافتند. براساس این چارچوب یکی از بانک‌های ایرانی در هند شعبه‌ای تاسیس کرده و با همکاری یک بانک هندی زمینه تسهیل تجارت و انتقال پول را انجام خواهد داد. گفته می‌شود منابع حاصل از فروش نفت ایران به هند در دو قالب تسویه می‌شود. در قالب اول هند ۵۰ درصد از ارزش نفت خریداری‌شده را به صورت روپیه تسویه می‌کند. ۵۰ درصد باقی‌مانده را نیز ایران از هند کالا و خدمات وارد خواهد کرد. هرچند هنوز فهرست کالاها و خدماتی که قابل تجارت است از سوی دو کشور نهایی نشده است. احتمالا دو طرف طی روزهای آینده به چارچوبی در مورد آن دست خواهند یافت. در کنار بحث انتقال پول و فروش نفت، تسریع سرمایه‌گذاری و توسعه بندر چابهار نیز از اهداف سفر ظریف به هند است. هند برای راه‌اندازی سریع‌تر صنایع در چابهار درخواست خرید گاز با قیمت ارزان‌تر از ایران را دارد. در پاسخ ظریف نیز تاکید کرد: «ما برای گفت‌وگو با هند آمادگی داریم تا آنها بتوانند سرمایه‌گذاری در این منطقه را از جمله در حوزه پتروشیمی آغاز کنند. اما من نمی‌توانم جلوی رسانه‌ها مذاکره کنم.»
سفر بلندپایه سیاسی و اقتصادی وزیر امور خارجه ایران به چهارمین اقتصادبزرگ جهان در شرایطی برای بار دوم در سال ۹۷ انجام می‌گیرد که «فروش نفت، نقل و انتقالات بانکی و توسعه بندر چابهار» سه محور اصلی سفر به هند را در فضای تحریم‌ها تشکیل می‌دهد. «چگونگی پرداخت پول حاصل از فروش نفت به هند در قالب ۵۰ درصد روپیه و ۵۰ درصد کالا» و «خدمات و تاسیس شعبه بانک پاسارگاد در بمبئی» دو توافق صورت گرفته در روز اول دیدارهای ظریف در دهلی بود. در مقابل طرف هندی نیز ضمن تاکید بر توسعه بندر چابهار خواستار خرید گاز ارزان از ایران شده که وزیر خارجه ایران آن را قابل مذاکره دانسته است. محمد جواد ظریف همچنین تاکید کرد که ایران تامین کننده مطمئن نفت هند بوده و خواهد بود.
هند دومین وارد‌کننده بزرگ نفت ایران است و در ۱۳ آبان ماه ۹۷ همزمان با دور جدید تحریم‌های آمریکا توانست معافیت تحریمی را برای یک دوره شش ماهه به‌دست آورد. حجم روابط تجاری ایران و هند در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار بوده که هدف‌گذاری دو طرف رسیدن به رقم ۲۵ میلیارد دلار در سال است. حجم تولید ناخالص داخلی هند در سال ۲۰۱۷، بالغ بر ۲ تریلیون و ۶۲۸ میلیارد دلار بوده است و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۵۰ به دومین اقتصاد بزرگ جهان پس از چین تبدیل شود. رشد اقتصادی۸ درصد در طول یک دهه اخیر باعث شده تا نگاه ایران نیز نسبت به هند معطوف به خیزش اقتصادی آن و نقش‌آفرینی دهلی در گروه بریکس و همچنین گروه ۲۰ باشد. ایران شانزدهمین شریک تجاری هند پس از انگلیس، در سال ۲۰۱۷ محسوب می‌شود.
